رونمایی از نماد روز ملی سنگواره ۱۴۰۳
به گزارش روابط عمومی دانشگاه بیرجند، انجمن دیرینه‌شناسی ایران با همکاری انجمن بین‌المللی دیرینه‌شناسان، روز سوم آبان ماه مطابق با ۲۵ اکتبر را به عنوان "روز ملی فسیل (سنگواره)" برگزید. این اقدام در سال ۱۳۹۶ با هدف ترویج و آموزش دانش دیرینه‌شناسی و معرفی کاربردهای این علم در شناخت تاریخ زمین، سرگذشت حیات، اکتشاف ذخایر هیدروکربوری و ایجاد ارتباط مؤثر میان متخصصین و جامعه انجام شد.
شعار امسال انجمن دیرینه‌شناسی ایران "حفاظت مشارکتی، کلید پایداری تنوع زیستی دیرینه" است. فسیل‌ها میراث کهن تنوع زیستی هستند و جمع‌آوری بی‌رویه، غیرعلمی و غیرقانونی آن‌ها به نابودی این یادگاران کهن حیات گذشته سرزمینمان منجر می‌شود. حفاظت از این بازماندگان دیرینه نیازمند احساس مسئولیت، مشارکت و همکاری همه ما و تضمین کننده پایداری و حفظ تنوع زیستی دیرینه ایران است.
انجمن دیرینه‌شناسی ایران از تمامی علاقه‌مندان به دیرینه‌شناسی، به ویژه همکاران زمین‌شناس عضو هیأت علمی دانشگاه‌ها، معلمین و دبیران محترم آموزش و پرورش، موزه‌های زمین‌شناسی و تاریخ طبیعی، و شرکت‌های مختلف زمین‌شناسی، معدنی، نفتی و اکتشافی تقاضا می‌نماید جهت برگزاری برنامه‌هایی مرتبط با دانش دیرینه‌شناسی با تأکید بر شعار انتخابی امسال، در معرفی این روز خاص مشارکت و همکاری نمایند.
نماد استفاده شده برای لوگوی روز ملی فسیل ۱۴۰۳، تصویری است از قالب داخلی تریلوبیتی به نام Iranoleesia pisiformis (King, 1937) به سن وولیوان (میائولینگین، کامبرین) مربوط به حدود ۵۰۵ میلیون سال قبل که در توالی رسوبی عضو سرتنگه (سازند میلا) در برش چینه‌شناسی تویه-دروار در باختر دامغان (دامنه جنوبی البرز) یافت شده است. اولین بار کینگ (۱۹۳۷) این گونه را با نام Irania pisiformis از کامبرین زاگرس معرفی نمود، اما در سال ۱۹۵۵ آن را به Iranoleesia pisiformis تغییر نام داد. آلوارو و همکاران (۲۰۲۲) نیز این تریلوبیت را از عضو سرتنگه گزارش نمودند. Iranoleesia pisiformis فراوان‌ترین فسیل در عضو سرتنگه از سازند میلا در البرز است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این تریلوبیت خاص می‌توانید به مقالات مرتبط مراجعه کنید:
- Peng, S., Geyer, G., Hamdi, B., 1999. Trilobites from the Shahmirzad section, Alborz Mountains, Iran: their taxonomy, biostratigraphy and bearing for international correlation. Beringeria 25, 3–66.
- Álvaro, J.J., Holmer, L. E., Shen, Y., Popov, L. E., Ghobadi Pour, M., Zhang, Zhifei, Zhang, Zhiliang, Ahlberg, P., Bauert, H. and González-Acebrón, L. 2022. Submarine metalliferous carbonate mounds in the Cambrian of the Baltoscandian Basin induced by vent networks and water column stratification. Scientific Reports, (2022) 12: 8475.
- Álvaro, J.J., Ghobadi Pour, M., Śanchez-García, T., Kebria-ee Zadeh, M.R., Hairapetian, V. and Popov, L.E. 2022. Stratigraphic and volcanic signatures of Miaolingian-Late Ordovician rift pulses in the Alborz Mountains, northern Iran. Journal of Asian Earth Sciences 233 (2022) 105240