سنتز نانوکاتالیزور زیست سازگار جدید با توانایی بالا در تهیه مشتقات ترکیب‌های دارویی زانتن

به گزارش روابط عمومی و اطلاع‌رسانی دانشگاه بیرجند، در پژوهش مشترکی بین دکتر محمد علی ناصری عضو ‏هیأت علمی دانشگاه بیرجند و صفورا شیخ دانشجوی دکتری گروه شیمی دانشگاه بیرجند با دکتر محمد ‏چهکندی عضو هیأت علمی دانشگاه حکیم سبزواری، نانوکاتالیزور زیست سازگار جدیدی با توانایی بالا در تهیه ‏مشتقات ترکیب‌های دارویی زانتن سنتز شد‎.‎
امروزه اهمیت کاربردی کاتالیزورها در صنایع به خوبی شناخته شده است که در همین راستا پژوهشگران در ‏محیط های دانشگاهی و صنعتی در رقابتی تنگاتنگ سعی در سنتز ترکیب های کاتالیزوری جدید و یا بهینه ‏کردن ترکیب های پیشین به منظور افزایش بازده تولید واکنش‌های مربوط هستند‎.‎
با توجه به اینکه کاتالیزورها به دو دسته همگن و ناهمگن تقسیم می‌شوند که دسته دوم برتری‌های کاربردی ‏محسوسی دارند که در این پژوهش پژوهشگران موفق به تهیه نانوکاتالیزور جدید مغناطیسی ناهمگن با ساختار ‏پیچیده دندریمری حاوی گروه‌های عاملی آمیدوآمین ـ سولفونیک اسید شدند که با بازده به طور عمده ۹۰ تا ۹۵ ‏درصد، واکنش تهیه ترکیب‌های رنگین، زیستی و مفید زانتن‌ها را از مواد اولیه سمی خانواده آلدئیدهای ‏آروماتیک را کاتالیز کرده است‎.‎
علاوه بر ویژگی‌های ذکر شده، آنچه این کاتالیزور و این پژوهش را متمایز می‌کند، زیست سازگاری بالای آن از ‏چند جنبه است‎ (Eco-friendly). ‎در ساختار این کاتالیزور، ماده سمی و خطرناک اسید سولفونیک به گروه ‏عاملی مفید و غیر سمی مربوط تبدیل شده است‎.‎
همچنین، طی واکنش برپایه شیمی سبز تحت شرایط واکنشی ملایم و بدون بوجود آمدن هیچ فرآورده جانبی ‏سمی و مضر، بیش از ۵۰ مشتق رنگی زانتن ها با بازده عالی تهیه شد‎.‎
زانتن‌ها، افزون بر استفاده در صنایع رنگ دارای خواص پزشکی ـ دارویی بوده و به عنوان داروهای ضد سرطان، ‏ضد ویروس ـ باکتری، ضد التهاب و آنتی اکسیدان‌های قوی کاربرد دارند‎.‎
شایان ذکر است به تازگی نتایج به‌دست آمده از این پژوهش، در مقاله‌ای با عنوان
Functionalized magnetic PAMAM dendrimer as an efficient nanocatalyst ‎for a new synthetic strategy of xanthene pigments
در مجله معتبر‎ ¬ Journal of Hazardous materialsبا ضریب تاثیر 9.038‏‎ ‎که جزء ۱۰ درصد مجلات ‏حوزه محیط زیست/نانومواد است، به چاپ رسیده است‎.‎